Rodzaje i gatunki literackie:

Epika - epos,poematy literackie,poemat heroikomiczny,przypowiesc,satyra, bośń,powiesc, nowela,opowiadanie, pamiętnik, gawenda, powiastka filozoficzna.

Liryka - psalm, elegia,hymn,pieśn, oda,tren, sonet, srotyk,tragedia,komedia, dramat własciwy. Gatunki mieszane: sielanka,ballada, powiesc poetycka, poemat degrasywny,dramat romantyczny

Gatunki pograniczne: esej ,felieton,reportaz,dziennik.

http://prace.sciaga.pl/29233.html

pomysl na wypracowanie "lalka jako powiesc o swiecie ktory sie zmienia. zwroc uwage na rozumienie przez bohaterow pojecia honor i ich stosunek do Wokulskiego.

1. O czym według Ciebie opowiada lalka B. Prusa?
2.Sporzadz własny ranking głownych postaci od najbardziej do najmniej sympatycznych (lalka B.Prus)
3.lalka jest przez wieluuwazana za najlepsza powiesc w histori literatury CZy według Ciebie moze byc uwazanaza powiesc ponad czasowa czyli taka ktorej wspołczesni czytelnicy moga znalesc swoje problemy ?( wypracoanie )

"wspolczesna powiesc fantastyczna jako nowoczesna wersja eposu heroicznego i poematu heriokomicznego. uzasadnij tezę na wybranych przykładach" - to mój temat maturalny. jest też sugestia, żeby oprzeć sie na tolkienie, sapkowskim albo rowling. oczywiście wybierając ten temat miałem już przeczytane książki wszystkich tych autorów/autorek. Konkretnie chodzi mi o to, że może ktoś z Was już miał ten temat i może podrzucić mi jakieś materiały, względnie swoją pracę do przeczytania. Albo może ktoś go ma i byłby zainteresowany wymianą na bieżąco zbieranych koncepcji. Zawsze to ułatwia sprawę niosąc obopólne korzyści :P jakby co mój gg to 1014628. jak mnie nie ma to i tak odpowiem w końcu. z góry dzięki i pozdrawiam.

Heh, strona bierna:P

Ja czytam chetnie czasopisma w obcych jezykach.
Czasopisma w obcych jezykach sa przeze mni czytane.

Ten lekarz opiekuje sie(leczy) pacjentow dobrze.
Pacjenci sa przez tego lekarza dobrze leczeni.

W dykotece tanczylo sie do pozna w nocy.
[W jezyku polskim wystepuje tylko 1 forma(tak mi sie zdaje:P)]

Kto napisal ten list?
Przez kogo ten list zostal napisany?

Aneta zaprosila mnie na jej urodziny.
Ja zostalem przez Anete na jej urodziny zaproszony.

Powiesc G.G. przetlumaczono na wiele jezykow.
Powiesc G.G. zostala na wiele jezyow przetlumaczona.

Chirurg operowal rannych.
Ranni zostali przez chirurga zoperowani.

--------------------
Nie jestem pewien czy wszystko dobrze, prosze o sprawdzenie:P

"Wyróżniamy następujące funkcje języka:

-komunikatywna

-poznawcza

-prezentacyjna

-ekspresywna

-impresywna

-reprezentatywna

-poetycka

więcej czytaj na : http://gotowce.com.pl/prace/1725.htm

Zapewne fikcjonalność, obrazowość, poetyckość, uporządkowanie naddane - czyli występuje funkcja poetycka, która w szczególny sposób porządkuje wypowiedź.

:)BARDZO PROSZE NAPISZCIE MI DLACZEGO KRZYZACY TO POWIESC HISTORYCZNA I co to w ogole jest PROSZE O SZYBKA ODPOWIEDZ
pzrepraszam z wczesniejszy wpis troche nieudany :)

Potrzebna mi jest praca na temat \"lalka\" to powiesc o warszawie milosci i idealistach.udowodnij to lub na czym polega tragizm Konrada Walenroda a na czym Kordiana

Czyżby chodziło o stoicyzm? Bo nie bardzo rozumiem, co nauczyciel miał na myśli, mówiąc "tradycja poetycka". Kochanowski w pieśniach nawiązywał do horacjanizmu, może to o to chodzi też. :)

witam. jako zadanie domowe mam do wytłumaczenia 20 pojęć jednak 4nie mogę znaleźć.pomoże ktoś?? oto one:
- fumaż
- język pozarozumowy
- miniatura poetycka
- puenta-pointa

Z góry dziekuje za pomoc!

1. Powieść Historyczna

http://pl.wikipedia.org/wiki/Powie%C5%9B%C4%87_historyczna

2. Krzyżaków do Polski sprowadził KONRAD MAZOWIECKI w 1226 roku. ;))
Polska utraciła Pomorze Gdańskie... :)

jak mam napisać rozprawke na t na temat ,, Czy powiesc J.D.Salingera ,,Buszujacy w zbozu to ksiazka, ktora powinien przeczytac czlowiek, majacy lat nascie''

Napisze od poczatku ale niewiele, poniewaz zabardzo nie pamietam.
Autorem ksiazki jest Fenryk Monlar, powiesc opowiada o chlopcach ktorzy chcieli obronic swoj "Plac" przed grupa czerwonoskorych pragnacych zajac ich terytoria.

Stylizacje mogą być:
-biblijna - nawiązanie do stylu biblijnego
-archaiczna - nawiązanie do stylu archaicznego
-dialektyzacja - stylizacja na dialekt
-na gwarę – to wprowadzanie do utworu elementów słownictwa gwarowego
-poetycka
-na język potoczny :]

Witam! Czy ktos mogl by mi pomoc? Mam na jutro napisac rozprawke na temat ,,Czy powiesc Żeromskiego pt Przedwiosnie mozna schowac do lamusa?\" No i wlasnie mam problem z tym tematem, nie wiem jakich mam uzyc argumentow i dowodow?

Cześć, mam pytanko małe =] mym tematem maturalnym jest "wspolczesna powiesc fantastyczna jako nowoczesna wersja eposu heroicznego i poematu heriokomicznego" I nie wiem jak zacząć tą pracę :( Jakby miał ktoś jakąś koncepcję albo materiały byłabym wdzięczna!

Może się przydać:

http://pl.wikipedia.org/wiki/Powie%C5%9B%C4%87_kryminalna

http://portalwiedzy.onet.pl/93478,,,,powiesc_kryminalna,haslo.html

http://www.klubkryminalny.pl/index.php/2008/01/29/powiesc-kryminalna-definicja-gatunku/

Mam do napisania Prace o Werterze ale punkto sobie wybrac jeden! A punkty sa nasptepujace : 1 Poirytowała Cie powiesc? 2 Nudziłes sie przy lekturze jak mops? 3 Caly swoj gniew skieruj na Wertera! Mam prosbe pomozcie mi opisac chociarz jeden z tych punktow!! Bo na ta srode mi praca potzebna!

Tu masz opracowanie małego księcia:
http://www.republika.pl/oskarm/sciaga.html

Świat przedstawiony w tej alegorycznej przypowieści zawiera dużo pierwiastków magicznych, już sama postac małego księcia oraz jego wedrówka po planetach, miejsce zamieszkania swiadcza, ze jest to powiesc o widocznych elementach fantastycznych.

chodzi mi glownie o stworzenie kilkunastu zdan na mature. jednak ograniczam pole manewru do kilku lektur: Powiesc o synu marnotrawnym, Dedal i Ikar, Treny, Ojciec Goriot, Chlopi, Przedwiosnie, Nad Niemnem. Problem jest w tym ze nie moge jakos wszystkiego tego polaczyc.

Dzień dobry.

Dziękuję ze pociechę. Wczoraj naprawdę się cieszyłem ( to było odkrycie). Pałę wystawił mi komputer. Ta pała to oczywiście przenośnia poetycka. Spadłem z góry na 19 miejsce i to tyle.
Moja pani z matmy jest fajowa i nie dałaby mi czegoś takiego jak pała.

Dla zadań, które rozwiązuję, wpisuje się do kompa tylko wynik. To pudło nigdy nie będzie się ....

Pan i Pan Grześ, i pan Śliwiński jesteście mistrzami.
Dzisiejsze zadanie już zaliczyłem, a więc nie dam się....
Bardzo dziękuję za wszystko.

Pozdrawiam Marcin

Granica jako powiesc filozoficzna rozwaza podstawowe problemy tej dziedziny wiedzy-pytania o tozsamosc czlowieka, o granice jego poznania i sens jego egzystencji. Przedstawia to poprzez opinie dwoch kontrastujacych ze soba postaci przyjaciol: ksiedza Czerlona ktory glosi racje metafizyczne i uwaza ze przed czlowiekiem niewiadome i ciemnosc oraz Karola Wabrowskiego ktory z kolei posiada racje materialistyczne, rozumne ''granice ludzkiego zrozumienia sa ruchome, swiat w istocie swojej jest widzialny''

bardzo prosze jesli mial by ktos jakies wiadomosci lub linki do str. gdzie znajde informacje na te tematy- 1) "Wytlumacz co znaczy tytul powiesci boleslawa prusa -LALKA" , 2)"Jak bohaterowie pozytywistyczni i romantyczni poszukiwali wartosci zycia?" , 3) "Lalka-powiesc o warszawie,milosci,idealistach-Udowodnij to!" Bardzo bym prosila jesli ktos mialby jakies wiadom.chociaz na jeden ztych tematow to niech mi wysle link lb adres str. z GORY BARDZOOO!!! DZIEKUJE!!!

EPIKA- bezpośrednie przedstawienie zdarzeń świata zewnętrznego (zmyślonych lub prawdziwych) w formie opisu lub opowiadania.
Rodzaje:
baśń, nowela, powieść, opowiadanie, pamiętnik, epopeja, obrazek, sielanka, ballada, satyra, bajka, powieść poetycka, esej
LIRYKA- ukazuje świat poetycki, nie bezpośrednio lecz przez pryzmat osobistego przeżycia autora.
Rodzaje:
Hymn, oda, elegia, tren, fraszka, pieśń, sonet.

DRAMAT- przedstawia w stanie działania, w formie dialogu, zdarzenia, stanowiące zamkniętą całość, decyduje o losach ukazanych bohaterów.
Rodzaje:
Tragedia, komedia, dramat właściwy, opera, farsa, tragifarsa

Ksiązka opowiada losy Marcina Borowicza. Poznajemy go jako kilkuletniego chłopca, kiedy konczymy czytac powiesc, jest juz dojrzałym młodziencem. Fabuła utworu obejmuje najwazniejnsze wydarzenia z jego zycia, a wiec szkole w owczarach, rodzinny dom w gawronkach, pierwsza miłośc, problem rusyfikacji, przyjazn miedyz kolegami, gimnazjum w Klerykowie, stosunki z matka. W tej ksiazce opowiadane sa tez historie powiazanych w Marcinem ludzi, np Andrzeja Radka. Fabuła to zycie marcina borowicza, poszczegolne watki to historie jego zycia, lub zycia jego kolegów, nauczycielów, ktore w pewien sposob wplywaja na egzystencje bohatera.

Sa 3 rodzaje literackie: liryka, epika i dramat. Epika, to utwory pisane proza, czyli tekstem niewierszowanym. Gatunki epiki, to : powiesc, bajka, opowiadanie itp. Liryka, to uywory pisane wierszem, podzielony na strofy (zwrotki), posiadający rymy. Gatunki liryki: wiersze, sonet, hymn, fraszka, treny Kochanowskiego itp. A dramat, to tragedia i komedia (to sa gatunki). To utwor przygotowany do wystawienia na scenie - m.in. posiada didaskalia (tekst poboczny). Aby odroznic gatunki od rodzajów, najlepiej pomyslec wtedy o owocach. Rodzaj owocu (np. jablko, gruszka) i glowny podzial literatury. Natomiast gatunki naleza do rodzajow, np. lobo, papierowka, jonathan. Jestem przekonana, ze to ulatwi Ci nauke!!

Stylizacja językowa i jej odmiany

Stylizacja polega na świadomym wprowadzeniu do stylu utworu literackiego środków językowych, właściwych językowi dawnych epok - jest to wprowadzenie do utworu elementów gwarowych, środowiskowych.

Rodzaje stylizacji:
- archaizacja
- stylizacja gwarowa - dialektyzacja
- stylizacja na język potoczny
- stylizacja na język środowiskowy
- stylizacja poetycka
- inne zabiegi stylizacyjne służące celom humorystycznym, satyrycznym

Stylizacja może obejmować cały utwór, pewne jego partie (np. wypowiedzi bohaterów), może dotyczyć wszystkich elementów dzieła (fleksji, składni, słownictwa itp.)
Formy archaiczne od najdawniejszych czasów uważane były za bardzo uroczyste, nadające się do stosowania w stylu podniosłym.
Jednocześnie rozkwit archaizacji nastąpił w Polsce dopiero w XIX wieku. Wiąże się to z rozwojem zainteresowań historycznych. Tematyka historyczna wkroczyła do dzieł romantycznych takich jak "Grażyna" czy "Konrad Wallenrod" Adama Mickiewicza. W tych utworach archaizacja odnosi się głównie do realiów życia rycerskiego (słowa: giermek, rajtar, brzeszczot). Znakomitym przykładem archaizacji dzieła literackiego są powieści historyczne Henryka Sienkiewicza. Sienkiewicz dokonał w "Trylogii" stylizacji językowej na wzór XVII-wiecznej polszczyzny - wzorem dla niego stały się "Pamiętniki" Paska. Zalety zabiegu dokonanego przez Sienkiewicza to po pierwsze wszechstronna stylizacja - w zakresie słownictwa, fonetyki, fleksji, składni, po wtóre sposób zastosowania tych elementów - archaizacja nie zaciemnia czytelności tekstu. W wierszu "Przedśpiew" Staffa archaizacja ma podkreślić związek autora z klasycyzmem. Archaiczne są treść i forma (wyrazy "brzemienna", "niewiasta", "starce")

Stylizacja gwarowa - na przykładzie wiersza "Na skalnym Podhalu" Kazimierza Przerwy-Tetmajera czy "Chłopów" Stanisława Reymonta.
Stylizacja środowiskowa
Stylizacja poetycka - "Ferdydurke" Gombrowicza, "Szewcy" Witkacego, "Monachomachia" Krasickiego - służące parodii, grotesce.


Text nie jest mojego autorstwa. Jeśli znajdę więcej, to napiszę ;)
Powodzenia:)

Stylizacja językowa i jej odmiany
Stylizacja polega na świadomym wprowadzeniu do stylu utworu literackiego środków językowych, właściwych językowi dawnych epok - jest to wprowadzenie do utworu elementów gwarowych, środowiskowych.
Rodzaje stylizacji:

· archaizacja

· stylizacja gwarowa - dialektyzacja

· stylizacja na język potoczny

· stylizacja na język środowiskowy

· stylizacja poetycka

· inne zabiegi stylizacyjne służące celom humorystycznym, satyrycznym
Stylizacja może obejmować cały utwór, pewne jego partie (np. wypowiedzi bohaterów), może dotyczyć wszystkich elementów dzieła (fleksji, składni, słownictwa itp.)
Formy archaiczne od najdawniejszych czasów uważane były za bardzo uroczyste, nadające się do stosowania w stylu podniosłym.
Jednocześnie rozkwit archaizacji nastąpił w Polsce dopiero w XIX wieku. Wiąże się to z rozwojem zainteresowań historycznych. Tematyka historyczna wkroczyła do dzieł romantycznych takich jak "Grażyna" czy "Konrad Wallenrod" Adama Mickiewicza. W tych utworach archaizacja odnosi się głównie do realiów życia rycerskiego (słowa: giermek, rajtar, brzeszczot). Znakomitym przykładem archaizacji dzieła literackiego są powieści historyczne Henryka Sienkiewicza. Sienkiewicz dokonał w "Trylogii" stylizacji językowej na wzór XVII-wiecznej polszczyzny - wzorem dla niego stały się "Pamiętniki" Paska. Zalety zabiegu dokonanego przez Sienkiewicza to po pierwsze wszechstronna stylizacja - w zakresie słownictwa, fonetyki, fleksji, składni, po wtóre sposób zastosowania tych elementów - archaizacja nie zaciemnia czytelności tekstu. W wierszu "Przedśpiew" Staffa archaizacja ma podkreślić związek autora z klasycyzmem. Archaiczne są treść i forma (wyrazy "brzemienna", "niewiasta", "starce")
Stylizacja gwarowa - na przykładzie wiersza "Na skalnym Podhalu" Kazimierza Przerwy-Tetmajera czy "Chłopów" Stanisława Reymonta.
Stylizacja środowiskowa
Stylizacja poetycka - "Ferdydurke" Gombrowicza, "Szewcy" Witkacego, "Monachomachia" Krasickiego - służące parodii, grotesce.

http://gacek33online.republika.pl/09wypracowania/11gramatyka/12.html


Cywilizacja śródziemnomorska:
http://www.starozytna-grecja.info/kolebka-grecji.html

Później wyciagnął kartkę i zapisał...
"1 mol wody waży 18g, czyli 200:18.." - Kuba wyraźnie się zmieszał. Brakowało mu kalkulatora, jednak ciekawość wzięła górę.
"To będzie... to będzie... Taak ! 11,(1) mola." - Pomyślał usatysfakcjonowany.
"Zamieniając to na ułamek zwykły, to by było hm... 11 i 1/9, ale komu chciałoby się bawić w zamienianie na ułamki. A zaokrąglę sobie do 11,11. Teraz... Ile to było ten 1 mol..." - Brak internetu oraz zeszytu do chemii coraz bardziej dawał się we znaki. Całe szczęście Kuba był pilnym uczniem, więc pamiętał tak ważną stałą.
"6,02 * 10^23 ! Skoro mam 11,11 mola wody, więc ilość czasteczek będzie równa 11,11 * 6,02 * 10^23 ! Łaaaaaaał..." - Zmęczony chłopiec olał dalsze liczenie i z pewną ulgą oddał się przyjemności picia zimnej wody, ciesząc się, że na codzień nie musi się zastanawiać nad takimi rzeczami.

(Przepraszam, wena mnie poniosła :D Poetycka treść zadania aż się prosiła o dokończenie ;) )

Czy już rozumiesz ? Mogę Ci jeszcze jakoś pomóc ? :)

A tu info o samym autorze.

Krzysztof Kamil Baczyński (1921-1944). Urodzony w Warszawie, poległ w pierwszych dniach powstania warszawskiego, 4 sierpnia na placu Teatralnym. Najwybitniejszy poeta pokolenia wojennego, debiutował już jako uczeń gimnazjum im. Stefana Batorego, gdzie w 1939 r. zdał maturę. W czasie okupacji ogłosił podziemnie dwa zbiory poezji: "Wiersze wybrane" (1942) i "Arkusz poetycki" (1944), wysoko ocenione przez Kazimierza Wykę w konspiracyjnym "Miesięczniku Literackim" w Krakowie (maj 1943). W rękopisach przetrwała szczęśliwie cała spuścizna poetycka Baczyńskiego (ok. 500 wierszy), pierwszy powojenny wybór jego poezji ukazał się pt. "Śpiew z pożogi", w 1947 r. Poeta wyraził postawę typową dla swej generacji (zrozumienie historycznej chwili, patriotyczny nakaz walki z okupantem, katastroficzne poczucie zagrożenia sensu historii i przeżycia religijne). Na uwagę zasługują subtelne liryki miłosne do żony Barbary.

http://gacek33online.republika.pl/03poeci/10wspolczesnosc/krzysztof_kamil_baczynski.htm

Historyk gocki Jordanes stworzyl Getyke z pierwszymi wzmiankami o slowianach w V wieku.
Kolejne zródlo to Geograf Rawenski z VII wieku z kolejnymi wzmiankami o slowianach.
IX wiek to Geograf Bawarski z duza iloscia informacji o pierwotnej Polsce
Listy Ibrahima Ibn Jakuba mówiace o liczebnosci i stanie gospodarki kraju Mieszka I
XII na rusi, Nestor lutopisarz (kronikarz) spisal "powiesc lat minionych" w ktorej znajdowaly sie wzmianki o slowianach.
XIII - XIV wiek kronika wielkopolska zwiazana z wincentym Kadlupkiem
Listy Ibrahima Ibn Jakuba mówiace o liczebnosci i stanie gospodarki kraju Mieszka I
No i oczywiscie Kroniki Gala anonima choc nie mozna sie na nich opierac w 100% dlatego ze wiele faktow jest tam zatajonych lub ubarwionych.
Kroniki niemieckiego biskupa Thietmara który nie lubil polski, dlatego tez nie ukrywal zadnych hanbiacych jej faktow jak Gall. Jedno z najlepszych zrodel dotyczace Polski jego czasow czyli glównie Chrobrego.

1. http://www.ufd.pl/temat5005/

2. http://www.ufd.pl/temat10579/

UFD chyba chwilowonie dziala...

3. http://prace.sciaga.pl/23852.html Błądzenie jest rzeczą ludzką.

4. http://gotowce.com.pl/prace/1197.htm krótko

5. http://eduseek.interklasa.pl/sciaga/praca.php?idp=1796

Problem winy i kary w „Zbrodni i Karze” Dostojewskiego. Uniwersalna wymowa.
Uniwersalna wymowa – „Zbrodnia i Kara” to powiesc polifoniczna, bo przedstawiona zbrodnia, to nie tylko osobny przypadek, ale alegoria rewolucji. Rewolucja to chęć czynienia sprawiedliwosci za pomoca przemocy. Zabija się dla samego siebie nie dla innych, wiec podloze kazdej rewolucji tkwi w egoizmie rewolucjonistow i prowadzi zawsze do ich destrukcji, tak jak zniszczony psychicznie został Raskolnikow. Książka krytykuje rewolucje i ostrzega przed nią.
Wina i kara – wolnosc czlowieka jest darem tragicznym, bo oznacza mozliwosc wyboru pomiedzy dobrem a zlem. Skuszony zlem czlowiek cierpi, ponieważ karze go Bóg pod postacią sumienia. Cierpienie prowadzi go do destrukcji psychicznej. Kara wyznaczona przez ludzki kodeks karny jest tylko dodatkiem.


Pozdrawiam :)

PRZENOŚNIA, metafora, wyrażenie, w którym słowa obce sobie znaczeniowo, pozostając w związkach składniowej zależności, uzyskują nowe znaczenie, zw. metaforycznym; w starożytności uznawana za jeden z najważniejszych tropów poet., upiększający wypowiedź i zwiększający jej oddziaływanie na odbiorcę, w czasach nowoż. (G. Vico, J.J. Rousseau, romantycy) za właściwy żywemu językowi sposób modyfikowania i bogacenia znaczeń; przenośnie występują powszechnie w mowie potocznej, zwykle w postaci utartych, zbanalizowanych zwrotów, których metaforyczna pierwotnie funkcja uległa prawie całkowitemu zatarciu (wstęga rzeki, głucha cisza, kielich goryczy); przenośnia poetycka różni się od potocznej wyrazistą antykonwencjonalnością, jej istotna wartość polega na odkrywczym, zaskakującym ujawnianiu utajonych w języku zależności znaczeniowych i przedmiotowych ("Rozgiąłem łuk przestrzeni w sklepieniu stuleci...", J. Przyboś). Skłonność do odległych kojarzeń metaforycznych jest jedną z charakterystycznych cech nowatorskich kierunków poezji XX-wiecznej zarówno tych, które widzą w przenośni świadomą konstrukcję intelektualną (Awangarda Krakowska), jak tych, dla których staje się ona środkiem przekazu nie kontrolowanych, podświadomych stanów psychicznych (surrealizm).

czyli po polsku:
dwuczłonowa wypowiedź połączona wyrazami jak, jakby, na kształt, niczym, niby, etc

najprościej mówiąc:
epitet to wyraz określający właściwość przedmiotu lub stosunke mówiącego do tego przedmiotu. W zdaniu epitetem jest wyraz (najczęściej przymiotnik), który określa rzeczownik. np.: twarde głazy, tańczący jastrząb, wysokie drzewa, odrażający postępek.
porównanie to uwydatnienie jakichś właściwości opisywanego zjawiska przez wskazanie na jego podobieństwa do innego zjawiska. Porównanie zawiera wyrażenia: jak, jako, jak gdyby, na kształt, podobny, niby, itp. Po prostu jedną rzecz, zjawisko porównujemy z inną rzeczą. np.: dziewczyna jak świeca, chmurki jak baranki, ,,Gniew Boży jak powódź niewstrzymana wokoło się sroży". Jest jeszcze porównanie homeryckie, w którym porównuje się do siebie większe całości, obrazy (lit.)
Najgorzej będzie z przenośnią czyli metaforą. Jak sama nazwa wskazuje przenosimy, zamieniamy znaczenia. Nowe, zmienione znaczenie, zwane metaforycznym, kształtuje się zawsze na fundamencie znaczeń dotychczasowych pod presją szczególnych okoliczności użycia.
Metafory potoczne: bieg wydarzeń, źródło dochodów, rachunek sumienia, gorący spór, itp.
m. poetycka: O wodo urzeczona,/ rzeko uwodzicielska.

Arystoteles: ,,Metafora jest to przeniesienie nazwy jednej rzeczy na inną".

Tołśtoj zamyślił sie. potem nagle zgodziła sie. postanowione było, że namaluje dwa portrety: jeden dla galerti trietriakowa , drugi dla rodziny tołstoja. dla Ksamskoja nadeszły dni wytężonej, radosnej i niepwnej pracy. Nad portretami Tołstoja on pracował w maleńkim pokoju, gdzie w tym casie tołstoj pisał swoją nową powiesc "anna karentina" ( w opisie jednej z postaci tej powiesci, artysty michaiłowa, czytelnik łatwo dostrzega cechy osobiste Kramskoja) Po misiącu, w niebywale krótkim czasie, oba portrety były gotowe.. Kramskoj nie lubił i zazwyczaj nie tworzył kopii - dokładnych powtórzeń swoich prac. I Tym razem jendocześnie malował dwa posrterty. Tołstojowi dane było prawo pierwszemu wybrac portert dla Jasnej Polany i on zostawił nie lepszy z dwóch portertów, byc moze zrobił to celowo. Oba portrety namalował kramskoj wspaniale, z rewelacyjnym podobieństwem. Portert, który dostał sie Trietriakowi, do tej pory wisi w Trietriakowskiej galerii, jest ot jesten z lepszych jego portretów. E nim nie ma niczego zbędnego - on cały jest naprawde zgrany. Tołstoj siedzi w fotelu w swojej tradycyjnej domowej bluzie, on patrzy prosto na widza, głębokim, przenikliwym spojrzeniem.

Jeszcze zapomniałam o zagranicznych twórcach:
Paula Verlaine
- "Sztuka poetycka"
Charles Baudelaire
- "Albatros"

Główne tendencje w literaturze to:
- symbolizm
- impresjonizm
- ekspresjonizm

Filozofia epoki:
- człowiek cierpi, ma poczucie niedosytu, te stany może złagodzić wyzbyciem się pożądań i potrzeb, oderwaniem się od świata, czyli wejściem w stan nirwany, ulgą w cierpieniu jest też kontakt ze sztuką (kiedy ją podziwiamy, wyzbywamy się pożądań i potrzeb) - filozofia Schopenhauera
- filozofia Bergsona - wg niego właściwe poznanie świata dokonuje się nie za pomocą rozumu, zmysłów i doświadczenia, lecz na drodze intuicji, czyli pozarozumowego i uczuciowego doznania. Stworzył pojęcie elan vital czyli pęd życiowy

Modernistyczny artysta to jednostka osamotniona, wyobcowana, niezrozumiana przez społeczeństwo.
Wg Modernistów sztuka nie ma celu, jest celem sama w sobie. Jest najwyższą religią, a jej kapłanem jest artysta, który stoi ponad tłumem i wszelkimi przyziemnymi sprawami. (Mowa o tym w utworze Confiteor Stanisława Przybyszewskiego)

Ważnym pojęciem w modernizmie jest jeszcze dekadentyzm - terminem tym określano nastroje zwątpienia, znużenia. Podstawę światopoglądu dekadentów stanowił pesymizm, negacja, zwątpienie, zanik woli życia.


To wszystko znajdziemy w tej poezji.

Jeśli masz jeszcze jakieś pytania, a ja będę umiała na nie odpowiedzieć, to chętnie pomogę :)

Cechy poezji barokowej

--------------------------------------------------------------------------------

Kunsztowność poezji - poezja powinna przede wszystkim zadziwiać czytelnika, zaskakiwać go niezwykłością operacji językowych, metafor, szokujących paradoksów i zestawień antytetycznych, oryginalnych epitetów i śmiałych porównań; twórczość poetycka nie zawsze ma być nastawiona na wierne odzwierciedlenie rzeczywistości, poeta nie musi mówić prawdy, a celem i istotą jego poszukiwań jest właśnie poezja ograniczona do siebie samej.

Konceptyzm - świetny, wyszukany pomysł literacki, tzw. koncept, był głównym celem dla wielu poetów europejskich (gongoryzm, od nazwiska poety hiszpańskiego Luis de Gongora); konceptyzm uwydatniał zarówno harmonijne, jak i sprzeczne związki między różnymi zjawiskami; "Czym piękno dla oczu, dla uszu harmonia, tym koncept dla umysłu"; poezja ta była intelektualna, a zarazem zmysłowa; zmysły człowieka traktowano jako "informatorów duszy"; intelektualny charakter wynikał z jej warsztatowego rygoru: wiersze miały pozór żywiołowych, napisanych "od niechcenia" dzięki świadomemu użyciu odpowiednich środków; poezja będąca najwyższym kunsztem słowa właśnie na nie chciała być nakierowana.

Zagadka bytu ludzkiego - nurt ten reprezentował w poezji polskiej Daniel Naborowski; czynił on próby rozwiązania zagadki bytu ludzkiego, odnalezienia miejsca człowieka w świecie podlegającym przemijaniu, poszukiwał wartości, które nadają sens ludzkim wysiłkom.

EPIKA
świat przedstawiony epiki zawiera wszystkie zdarzenia i elementy rzeczywistości odnoszące się do bohaterów utworów,
narracja to wypowiedź narratora, może być trzecioosobowa (narrator poza światem przedstawionym) lub pierwszoosobowa (narrator jest częścią świata przedstawionego),
o świecie przedstawionym w utworze opowiada narrator, czyli fikcyjna osoba.

Gatunki epickie:
nowela
opowiadanie
powieść
anegdota
bajka
epopeja
legenda

LIRYKA
świat przedstawiony wyłania się z monologu lirycznego, jest to świat wewnętrznych przeżyć, uczuć i refleksji,
monolog liryczny to samodzielna wypowiedź podmiotu lirycznego
podmiot liryczny (inaczej "ja" liryczne) to osoba fikcyjna wypowiadająca swoje przeżycia i doznania, nadawca monologu wewnętrznego.

Gatunki liryczne:
elegia
fraszka
hymn
oda
pieśń
sonet
tren

DRAMAT
świat przedstawiony tworzą bohaterowie swoimi wypowiedziami i działaniami, głównym składnikiem tego świata jest akcja
dialog jest obok monologu podstawową formą wypowiedzi w utworze dramatycznym, monolog jest dłuższą wypowiedzią jednej postaci,
ograniczona rola podmiotu literackiego, bohaterowie wypowiadają się w sposób bezpośredni, brak pośrednika między autorem a odbiorcą.

Gatunki dramatyczne:
dramat właściwy
komedia
tragedia

Gatunki mieszane to gatunki te łączą cechy różnych rodzajów literackich:
ballada
dramat romantyczny
satyra
poemat dygresyjny
poemat heroikomiczny
powieść poetycka

EPIKA
- świat przedstawiony epiki zawiera wszystkie zdarzenia i elementy rzeczywistości odnoszące się do bohaterów utworów,
- narracja to wypowiedź narratora, może być trzecioosobowa (narrator poza światem przedstawionym) lub pierwszoosobowa (narrator jest częścią świata przedstawionego),
- o świecie przedstawionym w utworze opowiada narrator, czyli fikcyjna osoba.
- Gatunki epickie:nowela, opowiadanie, powieść, anegdota, bajka, epopeja (epos), legenda

LIRYKA
- świat przedstawiony wyłania się z monologu lirycznego, jest to świat wewnętrznych przeżyć, uczuć i refleksji,
- monolog liryczny to samodzielna wypowiedź podmiotu lirycznego,
- podmiot liryczny (inaczej "ja" liryczne) to osoba fikcyjna wypowiadająca swoje przeżycia i doznania, nadawca monologu wewnętrznego.
Gatunki liryczne:elegia, fraszka, hymn, oda, pieśń, sonet, tren

DRAMAT
- świat przedstawiony tworzą bohaterowie swoimi wypowiedziami i działaniami, głównym składnikiem tego świata jest akcja,
- dialog jest obok monologu podstawową formą wypowiedzi w utworze dramatycznym, monolog jest dłuższą wypowiedzią jednej postaci,
- ograniczona rola podmiotu literackiego, bohaterowie wypowiadają się w sposób bezpośredni, brak pośrednika między autorem a odbiorcą.
- Gatunki dramatyczne:dramat właściwy, komedia, tragedia

Gatunki mieszane to gatunki te łączą cechy różnych rodzajów literackich:ballada, dramat romantyczny, satyra, poemat dygresyjny, poemat heroikomiczny, powieść poetycka,

Gatunki pograniczne to gatunki z pogranicza literatury, nauki i publicystyki: esej, felieton, reportaż
na podst. notatek własnych

Witam!
Artykuł do popularnego czasopisma nie jest klasycznym wypracowaniem! Powinien mieć podobną konstrukcję (wstęp - rozwinięcie - zakończenie), ale tylko po to, żeby czytelnik rozumiał myśl przewodnią. Bo i osoba czytelnika jest tutaj najważniejsza. Autor artykułu musi go zaciekawić - dopuszczalne, a nawet konieczne, są zatem:
- prywatne opinie,
- język potoczny, możliwe jakieś "porywy" a la mowa poetycka ;),
- wybór zagadnień w ramach tematu - jeśli masz temat "para literacka", koncentrujesz się na opisywaniu i analizowaniu tylko tego, co wydaje Ci się w niej najciekawsze, najbardziej porywające, najważniejsze...

Jeśli chodzi o wybór pary... Romeo i Julia, czemu nie, jeśli np. zestawić dramat Szekspira z filmem (grał w nim di Caprio, tyle pamiętam...)... Pokazać, jak bardzo inspirująca była ta literacka historia...
A jeśli chodzi o ciekawsze pary... Ciekawa jest np. nieszczęśliwa miłośc Wertera do Lotty (Goethe "Cierpienia młodego Wertera"), ale i Tristan i Izolda (nieszczęśliwa miłość a fatalne zrządzenia losu, problem wierności ponad wszystko, zemsta kobieca...), Medea i Jazon z tragedii Eurypidesa "Medea" (mitologiczna historia - kiedy Jazon bierze sobie kochankę, nakazuje wydalić Medeę z kraju, kobietę, która urodzila mu dwóch synów i pomogła mu zdobyć złote runo; Medea knuje intrygę - podstępem truje kochankę, zabija dzieci i samą siebie, jego pozostawiając przy życiu - granice kobiecego poświęcenia ;))... Cóż jeszcze... Mnóstwo jest tych przykladów, nie wiem, w jakiej jesteś klasie i na jakim poziomie edukacji... Jakby co, pomogę jeszcze (zapraszam też na stronkę). Powodzenia!!!

Pierwszy utwór dramatyczny Tadeusza Różewicza, KARTOTEKA, został wydrukowany w 1960 roku. Różewicz był już wtedy ukształtowanym poetą, który zaczął tym razem w kolejnych dramatach mierzyć się i wchodzić w ostry spór zarówno ze współczesną cywilizacją i kulturą, jak i formą dramatyczną, prowadząc swój dramat ku granicom gatunku.
"Co mnie wiąże z teatrem? - pyta Różewicz i odpowiada ironicznie - "Z teatrem wiąże mnie chęć napisania sztuki prawdziwie realistycznej i równocześnie poetyckiej. Nie jest to sprawa prosta, ponieważ nie wiem, czym się różni teatr poetycki od realistycznego. Czy sztuka poetycka ma być poprzerastana żyłami realistycznymi, czy też realne mięso dramatyczne winno być przerośnięte żyłami 'poezji'." (Tadeusz Różewicz, "Teatr niekonsekwencji", Warszawa 1970)
Dramaturgia Różewicza wyrosła z jego poezji, w której konkret nabiera cech metaforycznych. Autor, żywo zainteresowany najnowszą dramaturgią, powołujący się na twórczość Antoniego Czechowa i Samuela Becketta, a także koncepcje Leona Chwistka i Witkacego, stworzył model dramaturgii, jak to określał, "otwartej", bez początku i bez końca oraz radykalną koncepcję "teatru wewnętrznego". Dramaturgii, w której rozkładowi ulega tradycyjna akcja na rzecz struktury składającej się z działań przypadkowych, improwizacyjnych, elementarnych, w którą to strukturę czytelnik albo widz może bez problemu się zaangażować, aby, jak mówił Różewicz
"(...) każdy mógł niejako wejść w środek ze swoimi sprawami. Coś podobnego było także w 'KARTOTECE'. Tam też każdy mógł wejść w środek, dopisać jakiś fragment czy koniec, rozszerzyć czy uzupełnić jakąś scenę." (za: Marta Fik, "Teatr Tadeusza Różewicza", "Pamiętnik Teatralny" 1974, nr 1)

więcej:
http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/es_dramaturgia_rozewicza

Henryk Schliemann jest glownym bohaterem opowiadania pt. "Bajka o biednym chlopcu, ktory znalazl skarb". W chwili, gdy powiesc sie zaczyna ma on siedem lat. Maly chlopiec marzy wowczas o odnalezieniu mitycznej Troi i skarbu krola Priama.


Czytajacy opowiadanie nie jest w stanie wyobrazic sobie wygladu zewnetrznego bohatera. W tekscie nie znajdujemy zdan opisujacych jego ubior, sylwetke czy tez twarz.


Schliemann byl pozytywnie nastawiony do swiata i nigdy sie nie poddawal. Stawial czola wszystkim trudnosciom, a byly nimi bieda i glod owych czasow, w jakich przyszlo jemu zyc. Henryk byl czlowiekiem wielce uzdolnionym. Uczenie sie jezykow obcych przychodzilo mu z latwoscia. Opracowal on metode ich nauki. Bohater opowiadania poczatkowo pracowal w sklepie kolonialnym, jako terminator, a nastepnie najal sie jako chlopiec okretowy.


Schliemann nalezal do osob, ktore uparcie daza do postawionego sobie celu, o czym swiadczy nastepujacy fragment: "...Schliemann kopal i szukal...". Najwazniejsze dla niego bylo to , aby spelnic swoje marzenie z dziecinstwa. Waznym wydarzeniem w jego zyciu byl slub z greczynka Zofia. Zona nie zabraniala kontynuowac jego pasji, a wrecz motywowala go do dlaszych dzialan, o czym swiadczy ponizszy fragment:


"...Zofia niebawem sama zapomniala o swiecie, oddajac sie bez reszty wielkiemu zadaniu znalazienia Homerowej Troi. Dzielila z mezem wszystkie trudy, udreki i przeciwnosci...". Nie poddawal sie nawet wtedy, gdy bylo bardzo trudno: "...Byl niestrudzony...".


Moim zdaniem Henryk Schliemann jest osoba godna podziwu, poniewaz niewielu jest takich ludzi, ktorzy pamietaja swoje marzenia z dziecinstwa, a tym bardziej je realizuja. Mimo, ze sie pomylil, to wedlug mnie odniosl ogromny sukces.

Dnia 02.04.2005r. w wigilię dnia Miłosierdzia Bożego o godz. 21:37 zmarł Ojciec Święty Jan Paweł II. Chciałabym napisać co teraz czuję, dać świadectwo kim on dla mnie był i jest. Przychodzi mi na myśl kilka sentencji.

„Być może dla świata jesteś tylko człowiekiem, ale dla niektórych ludzi jesteś całym światem.”
Być może dla świata był on kolejnym papieżem, ale dla niektórych był i jest nadzieją i uosobieniem dobra. On jest wyjątkowy. Nie był, bo jego duch jest teraz wśród ludzi.

„Dobre serce jest zawsze silne; cierpi, ale chowa swoje łzy i pociesza poświęcając się dla bliźniego i dla Boga.”
On nawet w tych ostatnich chwilach nie poddawał się i dawał nam przykład jak żyć mimo cierpienia.

„Miłości nigdy ci nie zabraknie, to tylko ty nie wierzysz dostatecznie w Miłość.”
Dlatego wierzmy w Boga, który jest miłością i powierzmy się Jemu i Maryi tak jak papież.

„Się tworzę używam harfy
I to jest moja poetycka droga
Czynić z mego życia
poemat dla Boga.”
Karol Wojtyła dał nam przykład jak pięknie żyć. Jego życie jest poematem dla Boga, chociaż papież specjalnie nie starał się o to. On po prostu był dla ludzi i dla Boga. Cały się oddawał.

„Nie ten szczęśliwy, kto bogaty,
Nie ten szczęśliwy, kto wielki, kto sławny:
ale ten, kto umiał kochać
jak Chrystus, jak Chrystus przebaczać,
jak On cierpieć.”
Papież kochał jak Chrystus, jak Chrystus przebaczał, bo potrafił przebaczyć zamachowcowi i jak Chrystus cierpiał. Dlatego nie bójmy się kochać, bo bez miłości nasze życie jest puste. Nie wolno nam miłością wzgardzić:
„Jeśli wzgardzimy miłością, jaka jest nam dana, jeśli nie chcemy dać miłości, obawiając się cierpienia straty, nasze życie będzie puste, a strata jeszcze większa.”

„Kiedy żegnasz przyjaciela, nie smuć się, ponieważ jego nieobecność pozwoli ci dostrzec to, co najbardziej w nim kochasz.”
On był przyjacielem każdego z nas, każdy znajdował u niego to, co było mu potrzebne, on samą swoją osobą dawał nadzieję innym na lepsze jutro, na lepsze życie.

To co on zrobił dla ludzi, nie da się streścić w kilku słowach. Wszędzie gdzie się, pojawiał, przynosił ze sobą radość i nadzieję ludziom, którzy tego potrzebowali. Teraz gdy jest już w niebie, również nie opuści żadnego z nas. Bądźmy z nim, tak jak on był z nami. Niech jego życie będzie naszym drogowskazem wiodącym do Chrystusa, który jest zmartwychwstaniem i życiem.
Oleńka

Oj Sanczia... Szacunek dla wybitnej czytelniczki.
Potter;] Ksiazka ta jest prosta, przedstawia swiat dzieci o ktorym marza,napewno jest lepsza od lektur i nowel z mlodej polski, gdzie dzieci(dzisiaj) nie rozumieja problematyki np. "Naszej Szkapy" czy "Antka". Zyjemy w innych czasach. Fenomen Pottera polega na prostocie, dlatego czytaja go wszyscy. Ja osobiscie uwazam to "dzielo" za zbyt prostolinijne. Jest to ksiazka na rozladowanie stresu ktora nie zmusza do zastanowienia sie nad zyciem. Szanuje twoja opinie lecz dla mnie Potter jest lektura plytka.
Natomiast Coelho jest wspanialym geniuszem! Widzialem przypadki gdzie 30 latkowie, posiadajacy rodzine, zone i dzieci, po przeczytaniu Coelha uwazali ze musza wyruszyc w poszukiwaniu "drogi" i rodzina tylko przeszkadza;]
Brown pisze powiesci populistyczne, medialne takie ktore musza sie podobac bo sa lektura lekka zrozumiala, zas fenomen Coelha polega na tym ze piszac trudne ksiazki ktore zmuszaja do myslenia, jest jednym z najbardziej pozadanym pisarzem na swiecie. Dlaczego? Moze ludzie poszukuja prawdziwego sensu zycia a obecny zywot im na to nie pozwala. Jednak czasem warto stanac na chwilem, odsapnac i zastanowic sie nad tym caly "gownem" ktore nas otacza;] Bo swiat terazniejszy jest gownem w ktorym trzeba szukac piekna. Coelho nam to umozliwia.
Czytalas moze "Komu bije dzwon", "Lot nad kukulczym gniazdem", powiesci Kirstra, Ludluma, Clancy'iego, Joe Alexa? Zycze milej lektury.

Wracajac do tematu prezentacji: w stepie trzeba wyjasnic pojecie; modni pisarze, modne ksiazki, moda "kultularna". Potem powinienes dobrze wybrac lektury. Mianowice chodzi o grupy odbiorcow. Najlepiej 3 ksiazki. Jedna z prozy kobiecej, druga z beletrystyki, a trzecia jakas luzna np. powiesc sensacyjna lub ten moj "kochany" potter. Powinienes zanalizowac dziela (nie streszczac) podac ich metaforyke, znaczenie i przyczyny popularnosci. Pod koniec powinenes zebrac to wszystko podsumowac i "sformulowac wlasna opinie na ten temat" :P Powodzenia przy pracy.

A Ciebie moja kochana Sancziu(?) pozdrawiam i chyle czola i zapraszam do nastepnych polemik.

"Dlaczego mam słuchać serca? Bo nie uciszysz go nigdy. I nawet gdyby udawał że nie słyszysz o czym mówi nadal będzie biło w twojej piersi i nie przestanie powtarzać ci tego co myli o życiu i wiecie."

"Każdy umie cierpieć - to ludziom przychodzi najłatwiej -najtrudniejszą i najambitniejszą rzeczą w życiu jest osiągnąć szczęcie."


Pozdrawiam; kaszell7@o2.pl

Historia tragicznej miłości
Temat podjęty przez Szekspira nie był w literaturze nowy. Badacze dramatu wskazują na bezpośrednie powiązanie Romea i Julii z dziełem Arthura Brooke’a zatytułowanym Romeus and Juliet, powstałym w 1562 r. Opowieść o żarliwej miłości i nieszczęsnym losie kochanków oraz o sporze rodów, z których się wywodzili, będącym przyczyną ich tragedii, był ulubionym tematem włoskich nowel. Na ten rodowód wskazują liczne nawiązania w utworach Brooke’a i Szekspira. Dramat Szekspira, w przeciwieństwie do Romeus and Juliet, wytrzymał próbę czasu i na stałe zapisał się w dziejach teatru. Zawdzięcza to odejściu od moralizatorskich uwag obyczajowych. Racje młodych zakochanych są tu jedynie słuszne, właśnie z nimi solidaryzuje sie autor i po ich stronie stoi opinia publiczna. Wczucie się w przeżycia dwojga kochanków, pochwała ich pięknej miłości, są tyleż silne, co potępienie waśni dzielących obydwa rody.

Sam temat zakochanych, którzy na skutek zewnętrznych przeszkód giną tragiczną śmiercią, pojawił się w literaturze już u jej początków. W pierwszych latach naszej ery powstała poetycka parafraza legendy o Pyramie i Tysbe zawarta w IV księdze Metamorfoz Owidiusza. Utwór Szekspira – jak przypuszczają niektórzy badacze jego dramatów – mógł powstać także pod wpływem lektury Metamorfoz. Takich analogii i skojarzeń odkryto znacznie więcej. Temat jest od nowa atrakcyjny i chętnie wyzyskiwany literacko. Najbardziej chyba zdominował nowelistykę włoską.

Zapisana w tragedii Szekspira historia miłości zakończonej samobójczą śmiercią kochanków wywarła tak silne wrażenie na odbiorcach, że imiona bohaterów do dziś funkcjonują w literaturze – i w świadomości ludzkiej w ogóle – jako symbol. Wystarczy je przywołać, by natychmiast kojarzyły się z historią tragicznej miłości.

Romeo i Julia zakochują się w sobie „od pierwszego wrażenia”, są zaskoczeni stanem własnych uczuć, nie są dolni nad nimi zapanować, zresztą nie maja takiego zamiaru. Wobec konfliktu rodzin w ogóle nie próbują informować rodziców o swoich uczuciach i postanowionym małżeństwie. Potajemny ślub udzielony przez życzliwego im Ojca Laurentego jest jedynym sposobem na to, by połączyli się na zawsze. Pośpiech młodych usprawiedliwiają plany wydania Julii za Parysa.

Bieg wypadków toczy się dalej wbrew ich woli aż do momentu decyzji o samobójstwie. Siła uczuć pokonuje wszelkie obawy, bohaterowie nie maja nawet czasu na zastanowienie. Sens życia widzą jedynie w przebywaniu razem.

Źródło: http://prace.sciaga.pl/11312.html

Mam taką płytę z wypracowaniami. Może coś się przyda?

Uczucia ojcowskie w Trenach.

    Treny to cykl utworów żałobnych, jakie Kochanowski napisał po śmierci swojej córki Urszuli. Nie jest to jednak, bezpośredni zapis emocji, jakie towarzyszyły temu tragicznemu wydarzeniu. Przeciwnie, jest to dokładnie przemyślana kompozycja poetycka, doskonale zbudowana pod względem literackim i poruszająca wiele ważnych problemów natury filozoficznej.
Cykl trenów składa się z kilku partii, które kolejno: wychwalają zalety zmarłej, ukazują wielkość poniesionej straty, demonstrują żal, pocieszają i w końcu służą napomnieniu, czyli miarkowaniu się w boleści.
    W trenie I Kochanowski pisze, że śmierć, która zabrała jego córkę, pozbawiła go wszelkich pociech. Po śmierci Urszulki w domu poety nastał wielki smutek, z którym trudno jest żyć.
    Szczególnie bolesne dla ojca jest także to, że w Urszuli upatrywał swojej spadkobierczyni. Nie chodzi tu jednak tylko o przejęcie dóbr materialnych. Urszulka miała także kontynuować poetyckie dzieło ojca. Kochanowski pisze, że jego córka od samego prawie urodzenia dawała niezwykłe dowody talentów artystycznych, np. śpiewała wymyślone przez siebie piosenki:
"Całą noc prześpiewa gardłkiem swym ucieszonym".
    Po śmierci Urszulki jej ojciec już nigdy nie będzie mógł usłyszeć ani jej śpiewu, ani jej śmiechu, który prawie nigdy nie milkł. Żyła też zbyt krótko, aby ojciec mógł nasycić się jej wesołym szczebiotem. Urszulka wnosiła do domu Kochanowskiego radość i pogodę ducha. Niestety, jak pisze poeta w Trenie V:
    "[...] mało
    Od ziemi sie co wzniózwszy, duchem zaraźliwym
    Srogiej Śmierci otchniona, rodzicom troskliwym
    U nóg martwa padła."
    Gdy mija pierwszy, najsroższy żal, przychodzi czas na refleksje. Kochanowski zastanawia się, co stało się z Urszulką po śmierci. Czy znalazła się w raju jako mały aniołek? Czy może została "na szczęśliwe wyspy zaprowadzona?" Poeta zastanawia się też, czy córka wie o wielkim cierpieniu, jakie czuje po jej stracie . Prosi o jakikolwiek znak od zmarłego dziecka, o pocieszenie w żałobie. Wie, że córka nie może zjawić się przed nim w ziemskiej postaci, dlatego prosi, by przyszła do niego choćby we śnie.
    Prośba poety zostaje spełniona w Trenie XIX. Spotyka we śnie swoją zmarłą matkę z Urszulką na ręku. Urszulka milczy, matka udziela Kochanowskiemu pocieszenia. Mówi, że Urszulka, dzięki śmierci, uniknęła cierpień życia, a zyskała wieczny duchowy spokój. To pozwala wreszcie nieco ukoić ból ojca po stracie córki.
    Treny Kochanowskiego są jednym z arcydzieł polskiej poezji i na stałe weszły do kanonu literatury jako przykład liryki żałobnej. Poświęcenie tak wspaniałego cyklu wierszy było najwyższym hołdem, jaki poeta mógł złożyć ukochanej córce, a zarazem wyrazem ogromnego bólu po doznanej stracie.

Pozdrawiam

Henryk Sienkiewicz .........Potop ( pytania i polecenia do calosci utworu)

Bohaterowie

1. Wypisz nazwiska autentycznych i fikcyjnych bohaterow Potopu .
Którzy z nich przeawzają w powieści ??

2. Jaki obraz zdrady i zdrajców zostal przestawiony w Potopie ??

3. Zrekonstrułój biografie Kmicica , zwracajac uwage na momenty przelomowe w jego zyciu .Z jakimi i nnymi bohaterami literackimi mozna by tre losy porównać ?? pod jakim wzgledem losy Kmicica przypominaja kreacje bohterów romantycznych ?? Czym biografia Sienkiewiczowskiego sie od nich rozni??

4. Jakie wzory etyki rycerskiej raelizuje biografie postaci Trylogii ??

5. Kogo w swiecei bohaterów Siwenkiewicza mozna nazwac ,,swoim" a kogo ,,obcym" ??

6. Jaki jest ideal kobiecosci i meskosci zrealizowany w Potopie ?? Czy wydae ci sie son anachroniczny , czy aktualny ??Uzasadnij swoje stanowisko .

7. Zanalizuj postac Olenki Billewiczównej ; czy wedlug Ciebie zasluguje ona na miano postaci pelnowymiarowej ??

8. Omów Potop jako powiesc o wladzy. Ktore watki wezmiesz pod uwage?? Ocen , czy problem zostal potraktowany wnikliwie i interesujaco .

9. Scharakteryzuj wybrana postac z Potopu , zwracajac uwage na jej cechy realistyczne i mityczne .

10. W dziejach bohaterow Sienkiewicza wielka role odgrywa Opatrznosc . Zrekonstruuj wzorzec Polaka-katolika , w ktory wpisują sie postacie.


Historia


1. Wielu krytykow zarzucalo autorowi Trylogii , ze falszuje historie . Ustosunkuj sie do tego zarzutu . Skonfrontuj wypadki dziejowe opisane w powiesci z podrecznikiem historii .

2. Do czego Twoim zdaniem odwoluje sie Sienkiewiczowska wizja historii ; do emocji czy do intelektu ?? Uzasadnij swoja opinie .

3. Cel swych powiesci historycznych Sienkiewicz sam okreslał jako ,, krzepienie serc" . Ale pisarze , odslaniajac swoje artystyczne zamiary , lubia jak wiadomo udawac , klamac, i grac z czytelnikiem . Spróbuj wiec podejsc do deklaracji autora Potopu z dystansem - moze w tedy daloby sie inaczej okreslic jego zamysł ?? Pamietaj , ze kazdy pisarz tworzy przede wszystkim z wewnetrznej potrzeby ekspresji , zastanow sie wiec moglo fascynowac Sienkiewicza artyste w historii , ktora przywoływał ??

4. Czytajac Potop warto sie zastanowic nad zaproponowana prze autora hierarchia historycznych wydarzen . Ktore z nich , jako najwazniejsze zajmuja najwiecej miejsca ?? Czy uklad przywolyuwanych w powiesci faktów ma przede wszystkim zwiazekz postacia Kmicica i jego przygodami, czy raczej chodzi tu o calosciowa interpretacje polskich dziejów ??

5. Jak mozna okreslic miejsce scen zwiazanych z obrona Jasnej Gory w calej konstrukcji powiesciowej ?? O czym takie rozwiazanie swiadczy ??

6. Jak Sienkiewicz ocenia kulture sarmacka ?? Zastanawiajac sai nad odpowiedzia , zwróc uwage np. na zachowania Kmicica ,ktore wynikaja ze szlacheckiego kodeksu honorowego , i na te , ktore mozna laczyc ze szlacheckim sobiepaństwem .

7. Przeanalizuj zapisany w Trylogii wzorzec charakteru narodowego . Odpowiedz najpierw na pytania : Czy bohaterowieSienkiewicza cenią doswiadczenia innych narodów ?? Jak objawia sie ich religijnosc , o ktorej nieustannie zapewnieja??Skad czerpią pewnosc ze polacy moga zawsze liczyc na łaskę Opatrznosci ??

TECHNIKA POWIEŚCIOWA

1. czy w Potopie zdarzenia fikcyjne wplywaja na zdarzenia historyczne >?? A na odwrót ?? Zwróć szcególna uwage na wydarzenia zwiazane z obrana Jasnej Gory i powrotem Jana Kazimierza do kraju .

2. Zarzucono Sienkiewiczowi , ze przedstawia w Trylogii ,, bitwy malowane" ktore maja dzialac na wyobraznie czytelnika , ale nie pokazuja bitewnego wysilku , krwi , cierpienia . Próbujac sie odniesc do tego sadu , zanalizuj sceny batalistyczne z Potopu.

3. W Potopie Sienkiewicz posluzyl sie schematami fabularnymi charakterystycznymi dla powiesci awanturniczych.Wskaz przyklady.

4. Wyobraz sobie , ze polecasz Potop jako tekst znakomicie nadajacy sie na scenariusz filmu . Ktore z cech powiesci moglyby szczegolnie zainteresowac tworcow filmu ??

5. A ktore naprawde zainteresowaly ?? Zrecenzuj ekranizacje Potopu ( ewentualnie inna ekranizacje powiesci historycznej Sienkiewicza)

o Konopnickiej:
Konopnicka Maria z Wasiłowskich, pseudonim: Jan Sawa i inne, urodzona 23 V 1842 w Suwałkach, zmarła 8 X 1910 we Lwowie, poetka, nowelistka, pisarka dla dzieci i młodzieży, tłumaczka, publicystka, krytyk.

Od 1878 zamieszkała w Warszawie, gdzie rozwinęła wielostronną działalność literacka i społeczną. Wiele podróżowała. W 1883 wyjechała do Włoch. W 1884 do Pragi. W 1890 na stałe opuściła Warszawę. Przebywała odtąd za granicą: Niemcy, Włochy, Francja, Szwajcaria oraz miejscowości kuracyjne Austrii i Czech, okolicznościowo tylko wracając do kraju. Rezultatem literackim licznych podróży były m.in. Wrażenia z podróży (1884).

W 1906 roku przebywała ponad miesiąc w Gdańsku – od początku kwietnia do pierwszych dni maja. W rok później ukończyła w Żarnowcu nowelę W Gdańsku przedstawiającą dzieje mieszanej rodziny rycerza polskiego Mikołaja Myszkowskiego, który wżenił się w patrycjuszowską rodzinę Mökinsów, gdańskich Niemców.

Była współorganizatorką protestu opinii świat. przeciw pruskim represjom wobec dzieci polskim we Wrześni (1901-02) i ustawom uwłaszczeniowym (m.in. 1908), gdy ogłosiła Rotę oraz prześladowaniom unitów. Na 25-lecie pracy pisarskiej (1903) otrzymała w darze narodowym dworek w Żarnowcu koło Krosna na Pogórzu Karpackim. Mieszkała tu odbywając podróże na południe Europy, głównie do Włoch. Pochowana na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.

Debiutowała wierszem W zimowy poranek ("Kaliszanin" 1870), właściwym jednak startem poetyckim był cykl W górach ("Tygodnik Ilustrowany" 1876).

o jej tworczosci

Pierwsze dziesięciolecie twórczości Konopnickiej ugruntowało wśród współczesnych jej pozycję jako poetki. Fragmenty dramatyczne Z przeszłości (1881), trzy serie Poezji (1881, 1883, 1887) wraz z włączonymi w dnie z nich Obrazkami, poemat Imagina (ogł. częściami od 1886, wyd. 1913), stały się ważnymi zjawiskami w literaturze okresu, bodźcem ostrych dyskusji ideowych. Podejmowały radykalne inspiracje światopoglądu romantycznego i wzorca romantycznej poetyki, sięgały do antyfeudalnych i wolno-myślnych dążności pozytywistycznych. Najwcześniej skrystalizowaną dziedziną ujawniającą poetycką indywidualność Konopnickiej okazały się wiersze stylizowane na pieśni ludowe, obecne od debiutu, najsilniej dominujące w serii II i III (m.in. cykle Wieczorne pieśni, Na fujarce, Z łąk i pół, Łzy i pieśni, Piosenki i pieśni, Po rosie, Pieśni bez echa), ale powstające do ostatnich lat twórczości.

Prozę nowelistyczną, która po latach wytrzymała próbę czasu lepiej aniżeli utwory poetyckie, uprawiała od 1882. Początkowo czerpała inspiracje z doświadczeń Prusa, Sienkiewicza, Orzeszkowej, następnie rozwinęła własne pomysły w dziedzinie małych form. Po debiutanckim zbiorze Cztery nowele (1888) już zbiór Moi znajomi (1890), a wkrótce Na drodze (1893), Nowele (1897), Ludzie i rzeczy (1898), Na normandzkim brzegu (1904), ujawniły w rozległej skali indywidualny kunszt jej narracji i kompozycji. Koncentrując się na tematyce współczesnej, respektując wymogi poetyki realistycznej uprawiała. różnorodne jej odmiany: szkice reportażowe (Za kratą 1886, Obrazki więzienne 1887-88), narracje wspomnieniowe, portretowe studia psychologiczne, opowiadania o rozwiniętej fabule i rozbudowanych opisach środowisk.

Utwory dla dzieci. prozatorskie i poetyckie, ogłaszane od 1884, eliminujące natrętny dydaktyzm, rozbudzające wrażliwość estetyczną odbiorców, łączące autentyzm i fantastykę, były rewelacją w tej dziedzinie pisarstwa. Do najwartościowszych osiągnięć Konopnickiej w tej mierze należy poetycka opowieść prozą i wierszem O krasnoludkach i sierotce Marysi (1896). Do dziś wznawia się też O Janku WędrowniczkuI (1893) i Na jagody (1903)

Pan Balcer w Brazylii, poemat epicki w sześciu pieśniach, ukazuje – z perspektywy uczestnika i obserwatora, obrotnego kowala Balcera – losy emigracyjnej tułaczki chłopskiej, którym Konopnicka nadała sens symboliczny: męczeńskiej drogi ludu. W cierpieniach i walce staje się on gospodarzem ojczyzny.


http://www.typhus.terramail.pl/konopnicka.htm

Poezja międzywojenna miała zupełnie nowy charakter, na co silnie wplynelo odzyskanie niepodleglosci przez Polske w 1918r. Mlodzi poeci zrezygnowali z poezji o tematyce patriotycznej, narodowościowej i wyzwoleńczej. Uwazali, ze jelsi narodzila sie nowa epoka, narodzil sie tez nowy czlowiek, a co za tym idzie nowa poezja. Poezja nabrała teraz charakteru radosnego, optymistycznego.
Poeci rozpoczeli organizacje zycia kulturalno- rozrywkowego w wiekszych miastach oraz inicjowali dyskusje na temat literatury, samej jej istoty, sensu i przeslania. W tym czasie doszlo do skandalow, z ktorych niektore przeszly do historii np. "wojna o wiosne"- skandal poetyckie zwiazany z wierszem "Wiosna" autorstwa Juliana Tuwina.

Skamandryci:

Nazwa grupy wywodzi sie od mitycznego zródła. Poeci zaczerpnęli je bezpośrednio z "Akropolis" Stanisława Wyspiańskiego, i nazwali tak również miesiecznik poetycki. Przedstawiciele skamandrytow to Julian Tuwim, Jan Lechoń, Antoni Wierzyński, Jarosław Iwaszkiewicz, Antoni Słomiński. Poeci postulowali
- za programowa bezprogramowościa, czy pozostawieniem sobie nawzajem prawa do indywidualizmu w kwestii poezji, a ich zwiazek opieral sie na sympatii i przyjazni, nie na podobnym spojrzeniu na sztuke,
- wspólnota młodosci- temat i sła twórcza
-niechec i unikanie patosu oraz kultu talentu
-poglad, ze poeta to nie nadludzka istota ogarnieta szlaem tworzenia, lecz uczciwy rzemieslnik

Rozpad grupy nastapil w latach trzydziestych, kiedy to rozeszly sie drogi poetow.


Futurysci:

Polscy futurysci byli propagatorami pierwszego awangardowego kierunku w polskiej poezji. Działali w latach 1918-23. Ich hasło to słynne Gda, czyli Gda gęsiora jest piekniejsze od spiewu słowika. Futurysci odwolywali sie do futuryszmu europejskiego.
Na poczatku sitnialy dla osrodki futuryzmy:
- Krakow- Stanisław Młodożeniec i Bruno Jasieński
- Warszawa- Anatol Sterni i Aleksander Wat.

Futuryzm szokowal owczesnych swoimi zalozeniami, do ktorych nalezalo np.
- dowolnosc form gramatycznych i orotgraficznych
- swiadoma prowokacja wobec norm i autorytetow
- doskonale skontruowana maszyna wzrorem sztuki


Awangarda Krakowska

Grupa powstala na poczatku lat dwudziestych za sprawa działalności poetów zwiazanych z Tadeuszem Peiperem i wydawanego przez niego czasopisma "Zwrotnica". W skład awangardy krakowskiej wchodzili Julian Przyboś, Jalu Kurek, Adam Ważyk, Jan Brzękowski.
Glosili oni idee nowej sztuki, czyli:
- trzy M: Miasto, Maszyna, Masa - naczelne tematy
- praca nad jezykiem poetyckim, ktorej cel obrazuje haslo "Precz z wata słow"


Grupa przestała istniec w latach trzydziestych.

Awangarda Lubelska:

Grupa dzialajaca w latach 1927-39. Jej nawybitniejszy przedstawicile to Józej Czechowicz. Awangarda Lubelska przejela od Krakowskiej zasade poetyckich skrotow i plynnego obrazowania, inen jej zalozenia to:
- gloszenie postulatów moralnych
- odwolanie do tradycji
- sen, skojarzenia oraz psychiczne przezycia czlowieka jako material poezji

Żagary:

Grupa poetycka skupiona wokol gazety "Żagary". Powstała w Wilnie, działała w latach 1931-34. Członkowei to m.in. Czesław Miłosz, Aleksander Rymkiewicz. Członków grupy laczyly wspolne przezycia przelomu lat dwudziestych i trzydziestych, czyli kryzys ekonomiczny, faszyzm czy tendencje autorytarne w Polsce. Glosili:
- katastrofizm
- koniecznosc spolecznej sluzby sztuki
-nawiazanie do romantyzmu i symbolizmu w swojej poetyce

Kwadryga:

Grupa liczaca 11 czlonkow warszawskiego Koła Literackiego, m.in. Konstanty Idefoms Gałczyński, Marian Piechal, Zbigniew Uniłowski, Lucjan Szenwald. Działi w latach 1926-33. Twocy głosili postulaty "sztuki uspołecznionej, sprawiedliwości spolecznej i godności pracy" powolujac sie na Norwida czy Witkiewicza. Byli pod silnym wplywem Skamandrow, jednoczesnie ich krytykujac. Chcieli okreslic sie i swoje zaloeznia wobec Awangardy Krakowskiej i Skamandrow.

Njabardziej znani poeci tej epoki to Wladyslaw Broniewski, Jaroslaw Iwaszkiewicz, Jozef Czechowicz, Bruno Jasienski, Tytus Czyzewski, Maria Pwlikwoska- Jasnorzewska, Jan Lechon, Antoni Slominski, Bolesław Lesmian, Julian Tuwim, Kazimierz Wierzynski.

Korzystałam z "Sciaga z jezyka polskiego" Joanny Lupas- Rutkowskiej;)

Mysle, ze nakreslilam ci ta epoke;)